Odruchy oralne u noworodków i niemowląt. Diagnoza i stymulacja

Streszczenie

Wczesna interwencja neurologopedyczna zakłada wprowadzanie oddziaływań mających na celu skuteczną pomoc noworodkom i niemowlętom w kształtowaniu normatywnego poboru pokarmu. Ssanie jako jeden z podstawowych elementów umiejętności pokarmowych uwarunkowane jest dojrzałością OUN (ośrodkowego układu nerwowego), sprawnością motoryczną układu oralnego, sekwencyjną realizacją noworodkowych odruchów. Wzrastająca liczba noworodków z zaburzeniami jedzenia każe myśleć o opracowaniu systemu diagnozy tychże zaburzeń oraz sposobie modyfikacji zaburzonych prymitywnych noworodkowych reakcji (PNR-ów) oralnych.

Celem niniejszej pracy było: w przypadku zaburzeń przyjmowania pokarmu - wykazanie istnienia stałych mechanizmów kompensacyjno-obronnych, opartych na zależnościach odruchowych reakcji oralnych, jak również analiza efektów oddziaływań mioterapeutycznych. Wymagało to wcześniejszego ustalenia i opisania najczęściej występujących w grupie badanej zaburzeń PNR-ów, opracowania precyzyjnego sposobu sekwencyjnego ich badania oraz ustalenia korelacji i zależności między zaburzeniami odruchów oralnych a zaburzeniami karmienia. [...]

Cele stymulacji mioterapeutycznej w kontekście badań autorki:

- pomoc dziecku w uzyskaniu i utrwaleniu właściwego, skoordynowanego procesu fizjologicznego pobierania pokarmu;

- dążenie do budowania prawidłowej fizjologicznej pozycji spoczynkowej układu oralnego za pomocą odpowiednio dobranej stymulacji.

Ocena efektów stymulacji neurologopedycznej wykazała zdecydowaną poprawę w realizacji funkcji pokarmowych dzięki unormowaniu sekwencyjnie stymulowanych PNR-ów i torowaniu warunków motorycznych (np. przy ankyloglossii bądź przy zaburzonym napięciu mięśniowym). Dało to wyrazisty progres w pobieraniu pokarmu szczególnie u dzieci bez obciążeń rozwojowych i u dzieci z zespołem Downa. Rezultaty polegały między innymi na rezygnacji z karmienia pokarmem z sondy, butelki i przywróceniu karmienia piersią, na zmniejszeniu ilości aspiracji pokarmu czy połykania powietrza w trakcie karmienia, większym przybieraniu na wadze, zmniejszeniu bolesności podczas karmienia piersią.